Yazılıkaya/Midas Vadisi konum olarak Doğanlı, Kümbet ve Yapıldak Vadisi ile birlikte değerlendirilmesi gereken, coğrafyası, konumu ve farklı çeşitlilikte ve ölçekteki Frig anıtları, Frig vadileri olarak adlandırılan vadiler arasında ayrıcalıklı bir arkeolojik alandır.
Ortalama süre: 45–60 dakika
Rota uzunluğu: Yaklaşık 1 km
Kısa Tur, Midas Kale’nin merkezî kutsal alanını ve çevresindeki başlıca kaya anıtlarını kapsar.
Rota, Frig dini mimarisinin en etkileyici örneklerinden biri olan Midas Anıtı ile başlar. Yaklaşık 17 metre yüksekliğindeki bu anıt, kabartma cephe düzenlemesi ve üzerindeki Frigce yazıt ile Ana Tanrıça Matar’a adanmıştır. Anıttan itibaren Kırkgöz Kayalıkları yönünde ilerlenir. Bu alandaki çok sayıda oyuk, niş ve küçük kaya işçiliği örnekleri, Friglerin kutsal alan sınırlarını belirleme ve ritüel mekân oluşturma biçimlerine ışık tutar.
Bölgedeki Sarnıç, Midas Kale’nin su yönetimi açısından önemini vurgular. Bunu izleyen Bitmemiş Anıt, Frig kaya cephelerinin yapım süreci hakkında doğrudan veri sağlayan ender örneklerden biridir.
Rota, Antik Yol üzerinden ilerleyerek sırasıyla Sunağn bulunduğu Agdistis Kutsal Alanı, Büyük Yazıtlı Sunak, Kutsal Yol üzerindeki Sunak ve Kaya Kabartmaları ile devam eder. Bu yapılar, Friglerin açık hava kült uygulamalarına ait düzenlemeleri göstermesi bakımından dikkate değerdir.
Turun son bölümü Kaya Mezarlarıdır. Buradaki mezarlar Frig döneminin yanı sıra, Hellenistik, Roma ve Bizans Dönemlerine tarihlenen mezarlardır.
Kısa Tur, Midas Kale’nin kutsal alan düzeni, ritüel uygulamaları ve kaya işçiliği teknikleri hakkında genel bir kavrayış sağlar.
Ortalama süre: 1,5–2 saat
Rota uzunluğu: Yaklaşık 2,5 km
Uzun Tur, Midas Kale’nin tüm önemli mimari ve kült alanlarını kapsar. Rota, yine Midas Anıtı’ndan başlamakta; ardından Sarnıç ve Bitmemiş Anıt izlenmektedir.
Bunları takiben görülen Frig Kaya Mezarı ve çevresindeki Sarnıçlar, alanın hem su temini hem de ölü gömme ritüelleri bakımından önemini ortaya koyar. Rotanın devamında yer alan Sunak ve Büyük Yazıtlı Sunak, Frigce yazıtların bulunduğu kutsal düzenlemeler olup, Frig epigrafisi ve dini terminolojisine dair değerli bilgiler içerir.
Kutsal Yol boyunca ilerledikçe, Büyük sunağın bulunduğu Agdistis Kutsal Alanı,, Sümbüllü Anıt ve Kaya Kabartmaları izlenir. Bu yapılar, hem kutsal yolun törensel işlevini hem de Frig kabartma sanatının karakteristik özelliklerini sergiler.
Turun son noktası olan Kaya Mezarları, Frig kaya mezar mimarisinin gelişimini ve alanın geç kullanım evrelerini yansıtır.
Uzun Tur, Midas Kale’nin dini, topografik ve mimari bütünlüğünü anlamak isteyen ziyaretçiler ve araştırmacılar için önerilmektedir.
Ziyaret ve Koruma Bilgileri